Toà cửu long có 3 tầng kết cấu theo hình vòng cung, mặt trước là 9 con rồng, mặt sau là cột chống thẳng đứng và 36 tượng nhỏ đặt xen kẻ toàn bộ toà.
Nguồn gốc của Tòa cửu long
Theo truyền thuyết, khi mới sinh ra, Tất Đạt Đa Cồ Đàm đi 7 bước, dưới chân nở ra 7 đoá hoa sen đỡ chân, một tay hướng lên trời, một tay chỉ xuống mặt đất. Theo niềm tin tôn giáo, khi đó có 9 con rồng phun nước tắm cho Phật sơ sinh, các tầng trời mở ra và chư thiên cùng mừng rỡ, các cõi Phật trong quá khứ hoan hỉ. Phạm Thiên và Đế Thích phát ước nguyện giúp đỡ các ngài. Hình tượng này được tạo thành một tòa gọi là Cửu Long (9 rồng), có 9 đầu rồng hiện ra xung quanh tượng Thích Ca Sơ Sinh. Tùy chùa mà tòa Cửu Long to hay nhỏ, cầu kì hay không. Tòa lớn thì đủ 9 rồng, vô số thần thánh, chư phật ở xung quanh. Chùa nhỏ thì sơ sài đơn giản. Tòa Cửu Long thường đặt ngay sau hương án chính, ở tầng thấp nhất, bên dưới các bộ Tam tôn.
Tượng phật thích ca sơ sinh đã phát triển lên thành Toà Cửu Long, diễn tả sinh động và đầy đủ truyền thuyết đản sinh, lấy cây vô ưu làm bối cảnh, cùng với bầu trời đan bởi chín con rồng phun nước, Đế Thích, Phạm Thiên cùng các Thiên thần dâng hoa ca múa chào mừng. Toà Cửu Long là cả một quần thể gồm rất nhiều pho tượng đặt trong sự phối cảnh phức hợp. Nội dung cốt lõi của tác phẩm phải diễn tả thấu triệt ý nghĩa thăng diệu của sự kiện Đản sinh. Bối cảnh lấy trời đất vũ trụ bao bọc, đồng thời làm nền tôn cao chân Ngã Như Lai. Phật là biểu tượng của cả Vô Tướng và Thực Tướng. Cũng có thể hiểu chữ Ngã trong câu nói “Thiên Thượng Thiên Hạ duy Ngã độc tôn” của Thích Ca theo tinh thần lời thuyết pháp đầu tiên của Đức Phật ở vườn Lộc Uyển về Tứ Thánh đế và Bát Chính đạo. Con người sinh ra trên đời phải chịu đau khổ, kể cả về thể xác và tâm hồn. Nguồn gốc của sự đau khổ chính là sự khao khát vật chất, tham sướng và ham vui. Muốn diệt sự đau khổ ấy thì chỉ có chính là giải thoát bản thân mà thôi. Chỉ có theo tám con đường chính (Bát chính đạo) như Phật với tư cách là Nhà khai sáng, vị Đạo sư ấy đã vẽ nên mới thực sự giải thoát được. Chữ Ngã ở đây có thể hiểu là cái Ta Giác Ngộ. Nếu mọi chúng sinh nếu thấm nhuần tư tưởng Tứ Diệu đế và đạt đến Bát Chính đạo thì sẽ trở thành cái Ta Giác Ngộ hay cái Ngã Vô Tướng – Thực Tướng, mới xứng đáng là độc tôn giữa trời đất, trong cả cõi trời.
Hình ảnh chín con rồng phun nước là sự kết hợp tuyệt vời giữa triết lý Phật Giáo với tín ngưỡng dân gian của người Việt cổ, thể hiện lòng cầu mong của người làm ruộng được mưa thuận gió hoà để bước vào một vụ mùa phong đăng hoà cốc. Phật ra đời vào tháng tư âm lịch, là kỳ nắng hạn thiếu nước cho ruộng đồng. Phật ra đời là một Đấng Cứu tinh, đem lại mưa móc cho ruộng đồng, cây cỏ nơi hạ giới, các Thiên Vương tuân mệnh, những thiên long thực hiện. Chư thiên hết thảy vui mừng, con người đều sung sướng. Trong mạch suy tưởng đó, đặt các hệ tượng Phật giáo ở chùa Việt trong tâm thức của người dân nông nghiệp và nhất là trong cuộc sống xã hội và diễn trình lịch sử mà họ đã trải qua các thời kỳ để tìm hiểu thì chắc chắn sẽ biết được tỏ tường hơn giá trị phi vật thể, ý nghĩa văn hoá của các hệ tượng Phật.
Có thể bạn quan tâm: tượng cô sáu
Vật liệu sử dụng làm Tòa Cửu Long
Gỗ là vật liệu dùng để làm tòa cửu long có thể kể đến gỗ mít, Ngoài ra ta còn có thể sử dụng gỗ dổi để làm các dây của tòa cửu long sau đó sau đó sơn son thếp vàng bạc như bình thường.
Thanh Phu –
Đồ Thờ – Tòa Cửu Long | Uy nghiêm và từng chi tiết cực sắc nét